Holland Halfland

Ruim tien jaar geleden vertrok de man. Op wereldreis.
Te voet.
Gisterenavond was de cirkel rond.
Na 40.000 kilometer stond hij weer voor m’n neus.
Waar ben ik?, sprak hij verbaasd.
Ik aarzelde. Want het is niet leuk thuiskomen zo.
Ik zei: dit is het land van de gedoogcultuur,
vergadercultuur en zesjescultuur.
Dit is het land van de ik-cultuur,
dan een-hele-tijd-niks cultuur
en uiteindelijk de angst-voor-alles-cultuur.

Dit is een arm, rijk land.

Ik zei: kijk om je heen, ruik, luister, proef, raak aan.
En ontdek het zelf.
De brandende maagzuurcultuur,
de ik-bestook-dus-ik-besta-cultuur,
de afrekencultuur.
Welkom thuis, in het land van monden vol dood koraal.

Waar kunst en cultuur enkel nog kunnen rekenen
op halfhartigheid, halve waarheden en halve budgetten.
Welkom thuis in Halfland,
waar de zaag zoekt, de bijl bot en de tong splijt.
Land van breken, klieven, knakken,
waar beschaving een doorgezaagd weesmeisje is.

Wen er maar aan:
de gehalveerde hi-hats, de harp en hobo.
De musical met het halve decor.
Het boek waarvan de oneven pagina’s zijn geschrapt.
De archieven die het halve verhaal vertellen.
Het cabaret met halve scherpte.
Het toneelstuk zonder zijn – enkel schijn.

Dit zijn wij. Eens Holland. Nu Halfland.

De danser met slechts één been – het rechter, zo u wil.
Het koor van de halve octaven.
De trio’s en duos – ooit sextetten en kwartetten.
De tekentafel met het half weggegumde gebouw.
De dj met halve hartenklop – geen 128 maar 64 beats per minute.
De half gemonteerde films. In zwart. Of wit, zo u wil.

Dat is het nieuwe Holland.
Waar dromen zijn afgeschaft,
ontroering achterdocht wekt
en op het het stellen van vragen 19 procent btw wordt geheven
– want nadenken is in Halfland niet langer eerste levensbehoefte.

Ik ga weer, zei de man bedrukt.
Ik niet, antwoordde ik.
Ik blijf en recht de rug,
want Holland is verwonderen, denken en leven op de tast.
Noem het geloof
in kippenvel.
Noem het beschaving – zo u die klanken herkent.
Daarom keer ik mij tegen Halfland.
Met hoop.
Met dubbele kracht.
Met driedubbele overtuiging.

_______

noot: deze tekst is op zaterdag 20 november door de acteurs Frank Lammers, Leopold Witte en Bert Luppes uitgesproken
in Den Bosch, Tilburg, Eindhoven, Helmond en Breda ihkv 'Nederland Schreeuwt Om Cultuur'.

De tekst is vrij van auteursrechten en mag - onder naamsvermelding - worden hergebruikt.