Koopman versus kapelaan

Vuile handen. Die krijg je niet alleen van zilver poetsen of schorseneren schillen. Ook zakendoen kan ongewild rouwnagels opleveren. Sinds 1997 flirten zakelijk en bestuurlijk Brabant met de Chinese provincie Jiangsu, inclusief bezoeken over en weer. Ooit bejubelde zelfs staatskrant China Daily de komst van ‘burgemeester Rong Baozhi’ en anderen. Als je de lettervermicelli in je haaienvissensoep maar lang genoeg liet klotsen, zag je de naam Rombouts verschijnen.

De uitkomst van de wederzijdse bezoekjes? Sinds februari 2010 is Wuxi zusterstad van Den Bosch. Een flinke zus, met 7,2 miljoen inwoners. Of het eervol is, valt te betwijfelen. Enig zoekwerk leert dat Wuxi wereldwijd nog 38 andere zusjes heeft. Toch zijn er veel Bossche spelers die graag met Wuxi en 1,4 miljard overige Chinezen in zee gaan, waaronder Heineken, SAP, Canon, Coolen China, Koning Willem I College, HAS en data-faculteit JADS. Zelfs het Brabants Dagblad kan niet zonder de Chinese zusterstad: op de Gruyterfabriek, waar de redactie zit, liggen 1.500 zonnepanelen van Wuxi Suntech.

Zakendoen met China is geen peulenschil. Volgens een oude nieuwsbrief van de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij en de provincie moet je imponeren: “Een verblijf in een vijfsterrenhotel geeft je in Chinese ogen status. Een gehuurde BMW met chauffeur ook.” In de nieuwsbrief, die 6.233 opgetogen woorden telt, komt het woord mensenrechten niet voor.

Oei. Of nog preciezer: Oeigoeren. De Chinese regering vervolgt deze etnische groep radicaal. Amnesty, VN en BBC melden dat circa 1,3 miljoen Oeigoeren in concentratiekampen zijn opgesloten. Andere gruwelen: verkrachtingen, dwangarbeid – onder meer in zonnepaneelfabrieken – en gedwongen sterilisatie. In februari 2021 sprak de Tweede Kamer van volkerenmoord. Voor de Arnhemse gemeenteraad was het reden om de vriendschapsband met Wuhan te verbreken.

Ondertussen blijft Wuxi zusterstad van Den Bosch, dat zich dolgraag als datastad wil profileren. In juni 2019 belegde de gemeente een besloten ontmoeting tussen drieëntwintig datasciencebedrijven uit Den Bosch en vijftien branchegenoten uit China, waaronder – volgens een gemeentelijk verslag – ontwikkelaars van software voor de analyse van camerabewakingsbeelden.

Onschuldige technologie? Don’t say cheese in China. Camera’s, vooral met gezichtsherkenning, komen van pas bij de onderdrukking van de bevolking. Nog een rode vlag: radioprogramma Argos op NPO 1 onthulde recent dat het bedrijf Super Micro Computer in Den Bosch innig samenwerkt met het Chinese bedrijf Fiberhome. In november 2021 hebben ze een contract in de wacht gesleept voor levering van computerservers aan een politie- en legerorganisatie in Xinjiang die Oeigoeren onderdrukt. Fiberhome staat op een zwarte lijst van de VS. Overigens geldt dat ook voor Hikvision, Chinese fabrikant van bewakingscamera’s. Negen camera’s van dat bedrijf hangen in en om de Maaspoorthal.

Al jaren bespiedt China alles en iedereen, uit angst voor vrije mensen. Daar lijkt datastad Den Bosch liever de ogen voor te sluiten. Tijd om ze te openen, tijd voor herbezinning. 

_____

Publicatie in Brabants Dagblad: 16 februari 2022.