Watertanden [1]

Zand, zand en nog eens zand. Dat is Oost- en Midden-Brabant, leerden we. Toch is Den Bosch begenadigd met flink wat water. Maar liefst 6,6 procent van de gemeentelijke oppervlakte is vloeibaar, exclusief het fabrieksterrein van Heineken. Aanzienlijk droger zijn Eindhoven en Tilburg, met respectieveIijk 1,3 en 2 procent wateroppervlakte.

Wat zoal klotst in Den Bosch en ommeland? De Aa, Maas, Dommel, Dieze en Binnendieze, maar ook zes flinke waterplassen, drie kanalen en de familie IJzer – Vrouw, Kind en de uithuizige Man. Een nattevoetenstad, ontdekte belegeraar Frederik Hendrik. Onze vloeibaarheid is niet veranderd. Den Bosch maakt lieslaarsliefde in je los, maar ook angst voor drijfzand. Dossiers zoals het puthuis en de schouwburg zijn ronduit moerassig.

Overvloed aan water biedt gelukkig ook plezier. Zo komt het Zuid-Willemspark langzaam uit de verf, na twaalf jaar geduld beoefenen. Het kanaal heeft nu aanlegsteigers, zitbanken, een wandelpad en koffietent De Camping in een brugwachtershuisje. Klapstuk moet de Bossche Stadsdelta worden. Na ruim tachtig jaar zal de hoge Diezebrug gaan verdwijnen, waarna het omliggende gebied – de goudkust van Den Bosch – zo’n 1.300 woningen, werkruimtes, natuur en recreatie zal opleveren.

Hoe sterk Den Bosch met water is verbonden, leert een onderzoekje. Twee weken lang had ik de kans om vanuit een dijkwoning in Engelen passerende vaartuigen op de Dieze te bestuderen. Met verrekijker voor de details, zoals tattoos, leesvoer of het type drank op tafel. Leerzaam en vermakelijk.
De Dieze, die de Maas met de stad verbindt, is drukbevaren. Tot diep in de nacht komen vrachtschepen met zeecontainers, grind, zand en gerst voorbij. Ook passeren tankschepen. Totaal aan beroepsvaart: zo’n acht schepen per etmaal, op weg naar industrieterrein De Rietvelden.

Aanzienlijk groter is de pleziervloot. Volgens enkele turflijstjes varen op een zomerse dag gemiddeld zestig boten, jachten, sloepen, kano’s en ander drijfsels over de Dieze naar Den Bosch. Het aantal vaartuigen in tegengestelde richting – die Den Bosch verlaten – is stukken kleiner: gemiddeld nog geen tien. Opmerkelijk? Nee. Elke mens is een gelukszoeker.

Meest opvallend is het grote aantal deinende partyboten, rondvaartboten-met-appeltaart en doe-het-zelf-huur-boten. Wij vieren het leven op water. Een aparte categorie vormen de opblaasbare boten van de Genie bij het Engelsche Gat, die regelmatig over de Dieze raggen.
Herkomst van de 156 geturfde vaartuigen die koers naar Den Bosch zetten? Wat cijfers: 66 uit Brabant, waarvan 28 uit onze stad; 22 uit Gelderland; 21 uit Zuid-Holland; 13 uit Limburg; 12 uit Noord-Holland en 7 uit Friesland. Afwezigen: Overijssel, Groningen en Drenthe – na twee dagen liet ik de hoop op Berend Botje definitief varen. Dungezaaid is het aantal buitenlandse schepen: twee uit België en een uit Zwitserland. [wordt vervolgd]

____________

Publicatie Brabants Dagblad: 16 september 2020. Noot aan de lezer: de reactiemogelijkheid zal na herziening van de kronieksite vanaf herfst 2020 weer in gebruik worden genomen.