Geniale zet
De Dokumenta in Kassel, Biënnale in Venetië en Whitney in New York zijn internationale kunstmanifestaties. Zij versnellen de polsslag. Niet alleen van cultuurliefhebbers, ook van horeca-exploitanten, winkeliers en taxichauffeurs. Want kunst is kassa. De internationale bezoekers kijken niet op een euro. Finefleur ziet in een bedelstaf eerder een kunst- dan een gebruiksvoorwerp.
Ook Den Bosch afficheert zich graag als culturele hoofdstad. Dat valt alleszins niet mee. Zes op de tien inwoners noemen de ‘Tuin der Fusten’ het allerberoemdste werk van Jeroen Bosch. Nog zorgelijker is de onwetendheid over hedendaagse kunst. Ruim 72 procent van alle Bosschenaren denkt bij SM’s aan short message service of tepelklemmen – niet aan het eigen stadsmuseum.
Toch laat het lokale bestuur de moed niet varen. Onlangs heeft het een kunstwerk onthuld dat drommen bezoekers moet trekken. Het hangt niet aan een spijkertje. Te zwaar. Het past niet in een vitrine. Te groot. Het driedimensionale kunstwerk bestaat uit staal, aarde, hout, glas planten en verf. Titel: ‘Paleisbrug’.
Vrijwel iedereen roept oh en ah. Ook in de Bossche politiek. Dat is curieus. Zijn de behoudende partijen plotsklaps in de ban van hedendaagse kunst? Nee. Ten tijde van de besluitvorming is hen wijsgemaakt dat het een brug is. Dat geloofden ze. Tot op de dag van vandaag menen de conservatieve fracties – van Bosch Belang tot VVD – en een enkel lid van SP dat het een infrastructureel project is. Geniale zet, maar lariekoek, zal elke stedenbouwkundige proestend verklaren. Een brug leg je immers op een noodzakelijke en logische plek. Niet tussen twee punten die de uitkomst van een middag 'Ezeltje Prik' op het Stadskantoor lijken te zijn. Maar conservatief Den Bosch is erin getuind. ‘De Paleisbrug’ staat er pontificaal.
Afgelopen zondag, op inspectie. Het is loeidruk bij het enorme kunstwerk. Talloze flanerende en complimenterende bezoekers. Het fraaie object fungeert zelfs als ecoduct: onder aanmoediging van publiek begint een rups van de Scoliopteryx libatrix oftewel roestvlekvlinder zo rond vijven de lange oversteek van binnenstad naar Paleiskwartier.
De Museumjaarkaart kan overigens in de binnenzak blijven; de toegang is gratis. Wat verder opvalt, is de afwezigheid van suppoosten. Tricky, want ‘De Paleisbrug’ blijkt niet tegen diefstal verzekerd. Te hoge premie. Een vrijblijvende suggestie: open een museumwinkel voor de verkoop van theelepeltjes, mokken en badhanddoeken met ‘De Paleisbrug’ erop. Benut deze huurinkomsten voor antidiefstalbeveiliging.
Gaat Den Bosch nog meer kunst van internationale allure in de openbare ruimte plaatsen? Ja. Onder het mom van stedelijke transformatie wil wethouder Logister (D66) er drie extra kunstprojecten doorheen jassen. Alle conservatieve raadsfracties hebben nietsvermoedend hun steun al toegezegd. Het gaat om een stoeltjeslift voor waterhoentjes tussen Engelermeer en Oosterplas, een looprekjestunnel onder de Zandstraat in Nuland en 73 stoplichten in het Bossche Broek die met de zon meedraaien. Zij verwelkomen elke nieuwe dag met groen licht, nemen afscheid met rood.
Ontpopt Den Bosch zich tot moderne kunststad die kan wedijveren met Kassel, Venetië en New York? Het wachten is op een verlossend berichtje van de roestvlekvlinderrups: „Ik heb het gehaald.” Eerst banjerende Bosschenaren zien te overleven.
_____________________________
Publicatie in Brabants Dagblad: 20 mei 2015