Oostwaarts [deel 1]
Ik vink m'n lijstje af. Noodvuurpijlen? Ingepakt. Vaccinatie tegen hondsdolheid? Vrijdag bij de GGD gehaald. Nummer van de letselschadeadvocaat? Ligt op mijn bureau, voor het geval dat ik met een riek in mijn rug eindig. Zo, klaar voor Expeditie Nuland.
Op de fiets de Oude Baan af. Een dikke eik markeert de grens tussen Rosmalen en Nuland. Er zitten 19 roestige punaises in. Welke affiches hebben hier ooit gehangen? Boerenprotesten tegen de opheffing van Nuland in 1993? Goed mogelijk: het dorp verdween in het bestuurlijke bedenksel Maasdonk. Ook Vinkel en Geffen verloren hun zelfstandigheid.
Onder de grensboom groeit een roodwitte paddenstoel Het is een vliegenzwam, onmisbaar bestanddeel van heksenzalf. Wie dat op zijn voorhoofd smeert, schijnt te kunnen vliegen. Handig, in Nuland. Buurtbus 251 stopt maar twaalf keer per etmaal in het dorp.
In de bocht van de Heuvelstraat staat een verkiezingsbord te twijfelen. Geduldig op de raadsverkiezingen van 2018 wachten? Of zich losrukken uit de grond? Tussen de affiches van de Bossche Volkspartij – een echte Nulandse club – en de SP hangt een kersvers affiche van feestavond Klompenrock in Oss. Opluchting: ook na 19 november blijft Brabant gezellig.
In de Dorpsstraat staat een kolossale Rabobank, maar de lucht is hier gierig. Mestwagens denderen voorbij. Een bord roept dat tractors niet verder mogen. Een rood bakbeest overstemt het verbod.
Het Prins Bernhardplein is het hart van Nuland. Maar een cardioloog zou algehele bewegingloosheid vaststellen. Hier lijkt sprake van hartstilstand. Eén geluk: bloemboetiek De Azalea op nummer elf doet ook in rouwboeketten. De aangrenzende Tielebar is dicht. Het café heeft maar één wanddecoratie: ‘Proost’ in zes koeienletters. In Nuland weten ze de 240.000 Dikke Van Dale-woorden tot de essentie terug te brengen.
Maar de vraag blijft: zullen de bezoekers van de Tielebar op Nieuwjaarsdag het glas heffen? Of dompelen ze mismoedig hun hoofd in de spoelbak? Vanaf 1 januari horen de 4400 Nulanders bij Den Bosch. Dat betekent afscheid van Geffen. Geen ramp, gniffelen voorbijgangers. Van oudsher botert het niet zo tussen Nuland en Geffen. Hun voetbalclubs Nulandia en Nooit Gedacht zijn rivalen. Vroeger ruzieden ze al over armenzorg en zwakke Maasdijken. Tegenwoordig leidt de gladheidsbestrijding tot kift. In Geffen strooien ze meer zout, knarsen ze in Nuland.
Eén troost. Achter de geluidsschermen van de A59 gonst het NUlandse verenigingsleven: van korfbalclub Be Quick tot kleindierenvereniging De Sportfokker. Maar er is ook bezorgdheid, weet voorbijgangster Annie (75). In oktober was ze bij de opheffingsvergadering van de lokale Katholieke Vrouwen Organisatie. Reden van opdoeken? Een tekort aan jonge bestuursleden. Nulands verdriet, over zout gesproken.
Voorbijganger Hans (71) is oud-directeur van een Rosmalense basisschool. Sinds 1976 woont hij in Nuland. Levendig dorp? Hij kijkt om zich heen. Nog altijd geen defibrillator te bekennen. „Er gebeurt hier niks”, glimlacht hij. Een half uur later zal de 82-jarige Netty uit de Kerkstraat dat hartgrondig beamen: „Nuland is heul saai.” Ze zegt het triomfantelijk. Als Netty schudt van het lachen, is het even 0,1 op de schaal van Richter. Dan keert de rust in Nuland weer terug.
____________________
Publicatie in Brabants Dagblad: 26 november 2014. Deel 2 over de gemeentelijke samenvoeging van Nuland, Vinkel en Den Bosch verschijnt op woensdag 10 december.