Week van de Opvoeding

In 1752 schreef de Duitse pedagoog J.G. Krüger over de aanpak van een tegendraadse zoon: „Wanneer hij koppig is, dan moet u hem slaan. U dient hem te laten uitroepen: ‘Nee, papa, nee!’ Want zijn ongehoorzaamheid is een oorlogsverklaring aan u.”

Opvoeden met straffe hand vond navolging in Nederland. Zo leerden veel Bosschenaren al op jeugdige leeftijd tot vier tellen: alle hoeken van de kamer die ze zagen. Zelf ontdekte ik op de Dominicus Savio- en Margaretha Maria-school dat ook één hoek fascinerend kan zijn, mits je hem langdurig mag bestuderen.Dat mocht.

Anno 2012 blijkt de pedagogische hoek afgeschaft. Leve de cirkel: we maken een kringetje van jongens en van meisjes – van tralala. Opvoeden is vooral leuk, luidt het motto. We complimenteren. We onderhandelen. We begrijpen. Zo denken onze bloedjes bij ‘generatiekloof’ eerder aan een uitloper van de Grand Canyon dan aan een ravijn vol onbegrip.

Alles koek en ei? Schijn bedriegt, weet het Centrum Jeugd & Gezin. In 2010 ontwikkelde de Bossche vestiging van het CJG de Week van de Opvoeding, die landelijk is overgenomen. Zinvol initiatief, al is een week wat krapjes – een millennium lijkt me redelijker.

Afgelopen maandag 08.30 uur. Op BBS De Graaf aan de Graafseweg opent wethouder Ruud Schouten de opvoedingsweek. Kinderen drommen rond zijn microfoon. „Naar de McDonald’s geweest!”, roept een jongetje. De wethoudersvraag was: heb je dit weekeinde nog iets leuks met je vader en moeder gedaan?

Hop, de klas in. Voor het feestelijke opvoedingsontbijt. In het lokaal van groep 3 smikkelen 26 kinderen, onder wie Serenity en Sayenna. De gehoofddoekte juf Laila kijkt toe. Zeventig procent van haar leerlingen ontbijt nooit, weet ze. Geen tijd, zeggen ouders.

Laila houdt van haar grut. Dat zie je. Maar ze is meer bezig met opvoeden dan met lesgeven. De kinderen missen vaak structuur, zegt Laila. Voor de definitie van ‘achterstandswijk’ hoeft ze de Dikke van Dale ook niet te raadplegen: ze groeide op in de Hambaken en de Kruiskamp. Nee, geen zonnige buurten. Laila betekent nacht. Maar wie haar ziet onderwijzen weet: eentje met sterren.

Aan de muur van het lokaal hangt een eigentijdse leesplank. Die begint niet met ‘Aap’, maar met ‘Ik’. Dat onthult onze veranderde kijk op ruim vier miljoen jaar evolutie. Alles begint met ik, het middelpunt van de schepping. Hoeveel kost het om de Bossche leesplankjes te veranderen? Van ik in wij?

Groep 3 mag nog even tekenen. Dan naar de gym. „Je fluisterstem gebruiken!”, waarschuwt juf Laila twee decibelhamels. De een bindt in; de ander niet. Juf Laila zwijgt. Maar kijkt strak. Dat helpt. Het oog is machtiger dan de mond.

Hulpmoeder Mariska veegt een klodder yoghurt van een tafeltje. Respect vindt ze het kernwoord in opvoeding. Dat mist ze vaak bij de internetgeneratie. Nee, respect kun je niet downloaden.

Beneden in de ouderkamer is het druk. Acht moeders. Koffie, thee, gesprekken. Patty uit de Hofstad frunnikt aan een papieren roeptoetertje – naar elkaar luisteren, is het thema van de opvoedingsweek. Alle moeders hebben net ansichtkaarten geschreven. Aan hun kinderen. Als verrassing. „Voor mijn prinsesje”, pende Patty aan Amissa (3). Wat zij van de jeugd vindt? Te verwend, verzucht Patty. Maar ja, je kunt niet achterblijven.

Afscheid. Ik fiets het Muntelbolwerk op. Bij de Pelssingel snijdt een ronkende patsieboembak me de pas af. De chauffeur lacht. Op zijn achterbank wiebelt een kinderzitje. Zullen we in 2013 eerst eens beginnen met de Week van de Heropvoeding?

_________________________________________________

Publicatie in Brabants Dagblad: 3 oktober 2012 | Op verzoek van een ouder is een naam veranderd.